Psychoanalityczna praca z parami i rodzinami – szkolenie z Danielą Lucarelli.

Daniela Lucarelli

Daniela Lucarelli jest włoską psychoanalityczką, przewodniczącą sekcji Psychoterapii Par i Rodzin EFPP. 

Szkolenie z zakresu psychoanalitycznej pracy z parami i rodzinami odbyło się 19 i 20 października 2019 w Specjalistycznej Poradni Rodzinnej Dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy.

Połącznie – el vinculo – the link

Lucarelli w swojej pracy mocno inspiruje się teorią połączenia (el vinculo, the link,), której autorem jest psychiatra i psychoanalityk Pichon Riviere. Więcej o tej teorii będą mogli Państwo usłyszeć podczas naszej V Konferencji, której Daniela Lucarelli będzie jedną z prelegentek. W tym miejscu przedstawię jedynie najważniejsze punkty tej koncepcji.

Połączenie to: „złożona struktura, która obejmuje swoim zakresem podmiot, obiekt oraz ich wzajemną interakcję”. Pichon Rivere widzi połączenie jako strukturę, która zawiera w sobie relację z obiektem i stanowi podstawę do obserwowania interpersonalnego wymiaru w parze. Perspektywa połączenia pokazuje, że każdy członek pary jest zarówno w kontakcie z obiektami wewnętrznymi jak i zewnętrznymi. Istotne jest to z jakimi wewnętrznymi obiektami identyfikują się partnerzy, ale najważniejszym punktem zainteresowania jest to jakie wzajemne połączenia tworzą między sobą na bazie tych identyfikacji.

Implikacje kliniczne

Podczas tego dwudniowego szkolenia skupiliśmy się głównie na analizie sytuacji klinicznych. Teoria połączenia zakłada, że każdy z nas tworzy z różnymi ludźmi odmienne połączenia, w których pokazuje i ukrywa różne aspekty swojego self. Relacja pary jest szczególna, ponieważ wydobywa pewne aspekty self, ale też pozwala unikać innych, co może zapobiegać patologii jednostki.

Z tego założenia wpływają praktyczne zalecenia: pracujemy z połączeniami, połączenia zmieniają się w czasie także setting też może się zmienić: spotkania rodzinne mogą przeplatać się ze spotkaniami z samą parą, do terapii pary można zaprosić dzieci itp. Jak najbardziej możliwa i zasadna jest też np. praca z rodziną, z dorosłymi dziećmi niemieszkającymi już razem z rodzicami. Omawialiśmy właśnie taki przypadek, w którym dwie dorosłe córki zmagały się z epizodami psychotycznymi mającymi swe podstawy w naturze połączeń między członkami rodziny. Prowadząca podkreślała konieczność pracy z całą rodziną w przypadku psychoz: „szczególnie istotne jest to na początku kryzysu, kiedy trzeba zmienić połączenie między członkami rodziny po to, by mogło dojść do wyodrębnienia poszczególnych osób i dalszej pracy indywidualnej”.

 Połączenia stale się zmieniają, także istotnym pytaniem jakie może stawiać klinicysta podczas pracy z parami czy rodzinami jest pytanie o to, co się zmienia w połączeniu albo dlaczego do zmian nie dochodzi, kiedy jest to naturalny moment na zmiany. Bardzo ważne jest pamiętanie o tym na jakim etapie życia jest rodzina i z jakimi naturalnymi kryzysami może się mierzyć. Daniela Lucarelli odwoływała się do koncepcji Pugeta i Berenstein, którzy głównie koncentrowali się na tym, co blokuje zmiany w połączeniu.

W pracy z rodzinami Lucarelli podkreślała znaczenie badania fantazji na temat miejsca zajmowanego przez daną osobę w rodzinie; czy rodzice i dzieci podzielają swoje fantazje czy są one odmienne?

Pewnie znajdą Państwo tutaj podobieństwa do teorii relacji z obiektem czy systemowego sposobu myślenia o rodzinie. Podczas szkolenia też wspólnie zastanawialiśmy się nad tymi podobieństwami i różnicami. Chciałabym zakończyć wypowiedzią Danieli Lucarelii podsumowującą te rozważania:

„To, w jaki sposób para tworzy swój świat jest bardzo skomplikowanym procesem. Im więcej mamy tych wszystkich koncepcji i modeli, tym więcej punktów widzenia na to, co dzieje się w parze i większe szanse na zrozumienie”.

Literatura:

Nicolo A.M., Benghozi  P., Lucarelii D.: “Families in Transformation: A Psychoanalytic Approach”, Karnac Books, 2014

Morgan M: “Stan umysłu pary”, Oficyna Wydawnicza Fundament, 2019

—

Opracowała: Karolina Pniewska

Photo by Allie Smith on Unsplash